شمال نیوز : پديده طلاق داراى جوانبی به تعداد تمام جوانب و ابعاد جامعه انسانى است اگرچه طلاق آخرین راه کار برای یک زندگی درحال فروپاشی می باشد ولی درابتدا باید گفت، طلاق يك پديده روانى است و یکی از مهمترین پدیده های حیات انسان تلقی می شود زيرا بر تعادل روانى نه تنها زن وهمسر، بلكه فرزندان، دوستان، بستگان و نزديكان آنها نیز اثر مى گذارد.
... ثانياً طلاق پديد ه اى اقتصادى است؛ به اين معنا كه هم مى تواند خانواده را به عنوان واحد اقتصادى بر پاى دارد و هم به عنوان یک عامل اقتصادى مانند درآمد خانواده وبه طور کلی فقر موجب از هم گسیختگی خانواده شود گذشته از این طلاق پدیده ای است که بر تمامی سطوح جامعه و همچنین برمیزان کمی وکیفی جمعیت تاثیر می گذارد.
از نظر کمی وتعدادی بدین گونه که طلاق، تنها واحد مشروع و واقعی تولید مثل یعنی خانواده را از هم می پاشد و از نظر کیفی به علت محروم ماندن خود شخص از یک طرف و فرزندان از طرف دیگراز محیط گرم و پراحساس خانواده نتوانند به صورت طبیعی رشد کرده و در جامعه زندگی کنند ودارای ابزارهای لازم برای تعامل با جامعه باشند.
بعد فرهنگی دیگر قسمت ازمسئله طلاق می باشد وهمچنین بعد ارتباطی آن.
جامعه ای که فاقد ارتباطات سالم ، موثرو طبیعی باشد مطمئنا دچار چالش های زیادی خواهد شد وپیوندهای زناشویی نیزازاین چالش ها بی تاثیر نخواهند ماند.
بنابراین در نظر گرفتن طلاق به عنوان یک عامل ، هم از دیدگاه فرد به عنوان انسان و فرزندانش مهم است و هم از دیدگاه جامعه ، فرهنگ، اقتصاد و جمعیت قابل بررسی است.
طلاق به عنوان یک مسئله اجتماعی که در بر گیرنده انحلال قانونی ازدواج و جدایی زن و همسر می باشد، به لحاظ تاثیرات گسترده در روند رشد جمعیت و همچنین دگرگونی ساختار کانون گرم خانواده حائز اهمیت به سزایی می باشد.
آمار طلاق در كشور روز به روز رو به افزايش است و اين معضل بزرگ اجتماعى در هيچ زمانى مانند عصر حاضر، خطر انحلال ونابودی كانون خانواده و آثار سوء ناشى از آن را به دنبال نداشته است،
چرا كه اگر جامعه اى بسوى افزايش طلاق پيش روی کند، حتماً در آستانه بحران قرار خواهد گرفت از این رو تحقیق و بررسی می تواند با كشف و تعميق شناخت پديده مورد بحث، زمينه شناخت علمى و گسترده آن را فراهم سازد و به ارتقاى فرهنگ جامعه در زمينه فرهنگ ازدواج و زناشويى وهمچنين براى تدوين برنامه هاى اجتماعى مناسب در جهت بهبود و سالم سازى كانون خانواده و جلوگيرى از پيامدها و آثار زيانبار طلاق يارى رساند.
طلاق در جامعه امروز به عنوان يكي از آسيب هاي اجتماعي مطرح مي شود كه ريشه در تغيير و
تحولات گوناگون فرهنگي، اجتماعي، زيستي و ... دارد كه با پيچيده تر شدن زندگي امروزوتکنولوژی زودرس میزان آن نيز شدت يافته است. با اين كه طلاق در گذشته نزد مردم، به عنوان
يك امر مذموم و قبيح بوده است ، امروزه مي بينيم كه طلاق برای بعضی اشخاص، ابزار رايجي شده كه به مدد آن، افراد خود را از وضعيت موجود رها مي سازند،
به طوري كه نسل امروز ما نسبت به گذشته از پديده طلاق، وحشت و استرسي به خود راه نمي دهد و اين امر خيلي راحت در حال جا افتادن در جامعه است، اما طلاق غیر اصولی چيزي است مقابل پيوند انساني و اجتماعي؛ يعني مسبب ویرانی خانواده است وباید آخرین راه کار باشد.
از آنجاییکه اکثر افرادی که به جدایی روی می آورند فاقد دانش وآموزش مهارت های کافی برای زندگی هستند ، تاکنون نتوانسته اند مسائل و مشکلات خود را بشناسند و مورد بررسی قرار دهند ، مشکلاتی که در صورت شناخت و دارا بودن دانش کافی قابل حل می باشد ودر حال حاضر برای آنها لاینحل است.
دلایل وعوامل عمده طلاق
1-عدم تفاهم و توافق اخلاقي 2- ناسازگاري زوجين و عدم سازش 3- بد اخلاقي و بد رفتاری 4- خشونت زوجين نسبت بهم 5- تفاوت و تضاد در زندگي 6- تفاوتهاي فرهنگي 7- سوء ظن 8- اعتياد 9- بيكاري 10- ازدواج دوم 11- دخالت ديگران در زندگي 12- اختلاف سن13- عدم علاقه زوجين بهم 14- بيماريهاي روحي و رواني و اختلالات جنسی 15- ازدواج اجباري.16- ناباروري 17- سود جويي در ازدواج و اجرا گذشتن مهريه هاي سنگين 18- فقر و تنگدستي 19-خیانت 20-فقدان ارتباط 21-تکراری شدن وکم شدن یا نبود هیجان.
نداشتن مهارتهای زندگی و مشکلات فرهنگی به این معنی که وقتی یک زوج مهارتهای لازم را نداشته باشند دچار مشکل میشوند. رشد ارتباطات اجتماعی، عدم کیفیت و همسانگزینی در انتخاب همسر به جهت عدم بلوغ فکری،عاطفی واجتماعی باز از مولفههای جدی است همچنین پیشی گرفتن رشد اقتصادی بر ارزشهای انسانی و عقیدتی از عواملی هستند که در امر طلاق موثرند.
یکی دیگر از عوامل، بحران همسریابی و یا همسانگزینی یا به عبارتی ازدواج بهنگام و آگاهانه و دخالت اطرافیان را از دیگر مسائل مهم در امر طلاق می باشد و دخالت اطرافیان، اختلاف طبقاتی و اجتماعی ، تحمیلی بودن ازدواج، دسترسی آسان به طلاق، اینترنت و فضای مجازی،تعدد نقشهای زن در خانواده و اجتماع و وجود فرهنگ مردسالاری در خانواده از دلایل دیگر طلاق است.
عدم مسئولیتپذیری وتعهد همسر، عدم برآورده شدن انتظارات همدیگر، اختلالات روانی مثل عقده حقارت، برتریجویی، پرخاشگری، تنفر و بیعلاقهگی، اختلالات شخصیت، اختلالات جنسی وپایین بودن آستانه تحمل یعنی اینکه زوجین مهارت حل مسئله را یاد نگرفته اند و بر سر مسایل کوچک بلاخره دچار مشکل میشوند و زوجهای جوان ما به اولین چیزی که فکر میکنند، طلاق است یعنی به دنبال حل مسئله نیستند بلکه به دنبال فرار از مسئله اند.
برخی عواقب جبران ناپذیر طلاق
در رابطه با عواقب طلاق موارد قابل ذکر بهم خوردن و یا بهم زدن تعادل عاطفی و روانی افراد و جامعه، اضطراب، افسردگی، فحشا، انحرافات جنسی، بالارفتن ریسک خودکشی، فرار از منزل، سرقت ، اعتیاد، تکدیگری، ولگردی می باشد و فرزندان ناشی از طلاق ممکن است دچار پرخاشگری، افسردگی ،بزهکاری، افت تحصیلی، فساد و فحشا ، اعتیاد ،اختلال شخصیتی یا رفتارهای ضد اجتماعی شوند، هچنین عدم احساس امنیت اجتماعی و قرار گرفتن زنان در مشاغل دور از شان از عواقب بعدی طلاق است و باید در نظر داشت یکی از مولفههای جدی سلامت روانی و اجتماعی و معنوی وجود یک خانواده سالم است.
با توجه به اینکه ابعاد روانشناختی زن با مرد متفاوت است و طرفین باید نسبت به این موضوعات آشنا باشند تا بتوانند یک زندگی سالم را داشته باشند توجه به نیازهای عاطفی مثل عشق و محبت، قدرشناسی، اعتماد و درک متقابل، عدم بدگویی پشت سر خانواده همسر، تشویق به صله ارحام و یادگیری مهارت های ارتباطی، کنترل مصرفگرایی و تجملگرایی، و ایجاد یک جو به اصطلاح عاطفی و روانی مناسب در خانوادهها که باعث شود تنشها در خانواده افت پیدا کند از عوامل مهمی است که باید به آن توجه شود.
راه کارهایی برای پیشگیری و کاهش رجوع همسران به جدایی و طلاق
جلوگیری از پدیده طلاق یک برنامه ریزی کلی و همه جانبه را می طلبد بنابراین تمام قوا و نهادهاودوایر اجرایی باید با برنامه ریزی های طولانی مدت در جهت حل وپیشگیری از این پدیده وارد میدان شوند. ولی راهکارهای زیرنیز پیشنهاد می گردد:
ـ تلاش بیشتر برای رفع آسیب های اجتماعی مثل اعتیاد و...
ـ توجه جدی به آموزش زوجین پیش از ازدواج و پس از ازدواج
-ارتقای سلامت اجتماعی اعضای خانواده
- ارتقای احساس رضایت از زندگی خانوادگی
- ارتقای دانش افراد در مورد خانواده
-ارتقای توانمندی افراد در انتخاب همسر مناسب ومهارت های شناختی
- ارتقای مهارتهایی که در جهت تقویت و ثبات خانواده نقش دارند
ـ مشاوره و جهت دهی به زوجین برای حل اختلاف از طریق سیستم مشاوره و روان شناختی
ـ رفع مشکلات و دغدغه های اقتصادی برای زوج های جوان
ـ تأکید بر ازدواج های صحیح و آگاهانه زوجین
ـ آموزش از طریق رسانه های جمعی و مطبوعات در مورد عواقب طلاق، مهارت های زندگی و تشویق افراد برای مراجعه به مراکز رسمی مشاوره وروان شناختی برای زندگی بهتر.
روزبه رفاکار – روان شناس کلینیک بوستان : 81 10 20 33
منبع :
techniques life skills